Mardin Adı Nasıl Doğdu?

Bu konuda çeşitli tahmin ve rivayetler vardır. Bilginlerin bu konudaki görüşlerini Mardinliyim.Com farkıyla paylaşıyoruz.

1. J.A.Dupre ve J.Von Hammer Mardin kelimesinin savaşçı bir kavim olan Mardeler’le ilgili olduğunu, Mardeler’in İran hükümdarlarından Ardeşir(226-241) tarafından buraya yerleştirildiklerini anlatır. Şehir ve kavim isimleri arasındaki benzerlik, Mazıdağı yöresinde oturan Yezidilerin şeytana tapmaları, eski bir İran ananesinin devamı olarak şerre(kötülüğe) ibadet eden Mardeler’in bu bölgeye yerleştirildiklerinin delilidir. C.Ritter' de bu ifade tarzını şüphe ile karşılar.

2. Vakidi' ye göre: Din, adındaki bir İranlı zahidini Mardin'in bulunduğu dağın tepesine yerleştiği, orada ibadetle vakit geçirdiği, zamanla şöhretinin Horasan' a ve Doğu'nun diğer ülkelerine yayıldığını, bir gün, Heraklius tarafından gönderilen bir kumandanın, buraya gelerek zahidle, önce dostluk kurup sonra da onu öldürdüğünü, buraya bir kale inşa ettirdiğini, daha sonra da kızının da bunun karşısına bir kale yaptırdığını "DİN" öldü manasına gelen Arapça " METE-DİN " den de, Mardin kelimesinin türediği ve bunun bir halk rivayeti olduğunu belirtir. Onun, Mardin' in kuruluşuna dair naklettiği uzun rivayetin enteresan bir tarafı da, Mardin ve Kal' ıt Mara kalelerinin birlikte kurulduğu keyfiyetidir.

3. Aktarılan diğer bir rivayet de, İran hükümdarlarından birisinin hasta olan oğlunu, doktorların önerisi üzerine buraya, hava değişimi için getirip yerleştirdiği, ondan ilham alarak da, bu yere hasta şehzadenin adı verilerek MARDİN denildiği şeklindedir.

4. VII.yüzyılda İmparator Maoricius(1582-602) devrinin tarihçileri: Theophilaktas, Simotkattes, Procopius ve aynı devir coğrafyacısı Georgius Cyprius başta olmak üzere Mardin adının tarihteki gelişimi için benzer ifadeler kullanmışlardır. Bunların dışında Ermenice kaynaklarda şehrin isminin Merdin, Süryanice kaynaklarında Merdo, Merdi, Marda ve Mardin okunuşlarına rastlanıldığı, Süryani imla farklarının bu kelimenin belirli belirsiz ve çoğul şekillerindeki ayrılıklarından doğduğu ifade edilmektedir. Arap kaynaklarında ise şehir Maridin olarak anılır.